list of photos

 

Κατάλογος φωτογραφιών

1α-25γ.

Σινώπη

1α.

Τάφος Γαζή Τσελεμπή

β.

Επιγραφή 3

γ.

Επιγραφή 4

2α.

Πύργος 29, βορειοανατολική όψη. Θέση Επιγραφής 5

β.

Επιγραφή 5

3α.

Πύργοι 1-4 (τύποι B, C, και G), με την ακρόπολη στο φόντο, από Πύργο 7

β.

Πύργοι 18-20 (τύπος D) από ανατολικά

4α.

Πύργος 16 (τύποι G και L) από ανατολικά

β.

Τομή τείχους κοντά στον Πύργο 22, που δείχνει εργασία μορφής κούνιας (τύπου M)

5α.

Τείχος κοντά στον Πύργο 22, εσωτερικά (τύπος M)

β.

Τείχος μεταξύ Πύργων 22 και 23, από το εσωτερικό (τύπος M), που δείχνει κλεισμένο αψιδωτό διάδρομο

6α.

Τείχος κοντά στον Πύργο 23, από το εσωτερικό, που δείχνει ράμπα και είσοδο προς τον πύργο (τύπου M)

β.

Άποψη από Πύργο 24, κοιτάζοντας προς τα δυτικά. Φαίνονται οι Πύργοι 25, 26, 40, και 29

7α.

Άποψη από Πύργο 43, κοιτάζοντας προς ανατολικά. Φαίνεται ο Πύργος 42 (τύποι A και *C) και οι Πύργοι 27-23 (τύπος M)

β.

Άποψη από Πύργο 29, κοιτάζοντας προς τα ανατολικά. Φαίνονται οι Πύργοι 28-23

8α.

Τμήμα τείχους κοντά στον Πύργο 26, που δείχνει εργασία μορφής κούνιας (τύπου M)

β.

Πύργος 30 από νότο (τύποι A, B, C, E, και G)

9α.

Ακρόπολη, Βόρειο Τείχος, Πύργοι 40-43 και 30 (κυρίως τύπου A). Σημειώστε Πύργους σχήματος V, τύπου *C)

β.

Πύργοι 30 και 29 από Πύργο 28

10α, β.

Πύργος 29, Πύλη.

α.

Εσωτερικά

β.

Εξωτερικά

11α.

Πύργος και Πύλη 29 από δυτικά (τύποι A, B, C, E, L και M)

β.

Ακρόπολη, νότιο τείχος, Πύργοι 31-34 και κλεισμένη θαλάσσια πύλη (κυρίως τύποι Β και G) από περιοχή βυθισμένου μώλου

12α-16β.

“Παλάτι”, Μπαλάτ

12α.

Στέρνες. Κλεισμένο άνοιγμα μεταξύ Περιοχών XVII και XVIII στο T. Λεπτομέρεια

β.

Περιοχή VIII, Νότιος βραχίονας, που δείχνει το ξεφύτρωμα του θόλου

13.

Περιοχή X, Βόρειο Τείχος, κοιτάζοντας προς βορειοανατολικά

14α.

Περιοχή X, βόρειο τείχος, που δείχνει μεγάλο δευτερεύον κόψιμο στο επίπεδο του εδάφους και απομεινάρια παραστάδων μεταξύ τυφλών τόξων

β.

Περιοχή II. Δυτικό τείχος από δυτικά

15α.

Απομεινάρια βαρελοειδούς θόλου από τούβλα

β.

Μαρμάρινη βάση στήλης από βήμα ή άμβωνα, επαναχρησιμοποιημένη πάνω από είσοδο εκκλησίας. Λεπτομέρεια

16α.

Τείχος στο Q, βόρεια της Περιοχής IX, όπου φαίνεται διακοπείσα ζώνη από τούβλα, το μόνο σημάδι αταξίας στο κτίριο

β.

Τμήμα Τείχους, όπου φαίνεται πυρήνας από κονιοποιημένα θραὐσματα και συνεχείς στρώσεις ενωμένων τούβλων

17-24α.

Μπαλάτ Κιλίσε

17α, β.

Κοιτάζοντας προς ΒΑ. προς Εκκλησία Είσοδος

α.

Γενική άποψη

β.

Σημειώστε το ξεφύτρωμα του σταυρωτού θόλου κοντά στο επαναχρησιμοποιημένο μαρμάρινο γλυπτό

18.

Θόλος, ανατολική πλευρά. Σύμβολα Ευαγγελιστών

19-20β.

Ν. Τείχος.

19.

Η θυσία του Ισαάκ

20α.

Μακκαβαίοι Άβελβος και Ουρίας

β.

Η θυσία του Ισαάκ και ο Ευαγγελισμός

21α, β.

Πλατιά δυτική αψίδα. Πλευρική επιφάνεια ανοίγματος.

α.

Αγ. Παντελεήμων

β.

Αγ. Βαρβάρα

22α.

Νότιος τοίχος. Ο Ευαγγελισμός

β.

Στενή δυτική αψίδα. Πλευρική επιφάνεια ανοίγματος. Αγ. Ειρήνη

23.

Νότια θύρα. Εσωτερικό τύμπανο. Επιγραφή

24α.

Εξωτερικά. Νότια θύρα, θολωτό άνοιγμα. Κοίμηση

24β.

Μουσείο. Ανάγλυφο. Χριστός με Αγγέλους

25α.

Μπαλάτ Κιλίσε, Στενή δυτική αψίδα. Πλευρική επιφάνεια ανοίγματος. Ισμαήλ

β.

Βάση με επιγραφή που βρέθηκε στον χώρο εκκλησίας, νοτιοδυτικά της περιτειχισμένης πόλης

γ.

Μπαλάτ Κιλίσε, Εξωτερικά, δυτικός τοίχος, νότια πλευρά. Κόγχη. Αρχάγγελος

26α, β.

Αμισός (Σαμσούν)

α.

Ακρόπολη. Ψηφιδωτό δαπέδου σε γήπεδο γκολφ. Καταφύγιο στρατιωτικής βάσης. Κεφάλι Άνοιξης

β.

Erkek Sanat Enstitusü. Ψηφιδωτό δαπέδου. Συμβολική μορφή

27α, β.

Οίναιον

α.

Κάστρο. Τόξο αποκλεισμένης θύρα στο βυζαντινό τείχος

β.

Νησίδα Αγίου Νικολάου από το προς τη στεριά άκρο του ανυψωμένου δρόμου

28.

Κεκιρκαλέσι, κοντά στο Ακ-Κους, το Καινοχωρίον του Ζερφανιόν

29.

Τσαλέογλου Καλέ, κοντά στο Οίναιον. Κομμένος στον βράχο ζωγραφισμένος τάφος και κορυφή από τα βορειοανατολικά.

30α-40β.

Νεοκαισάρεια

30α.

Μη αναγνωρισμένο ερείπιο νοτιοδυτικά της πόλης. Πιθανώς εκκλησία προσκυνητών του Αγ. Γρηγορίου Θαυματουργού

β.

Χώρος ρωμαϊκής πόλης. Τείχος με στρώσεις τούβλου και πέτρας

31α, β.

Γενικές απόψεις

α.

Κοιτάζοντας προς νοτιοδυτικά από τον τάφο του Μελίκ Γαζή

β.

Από ανατολικά (περί το 1890)

32α-34α.

«Εκκλησία» κάστρου.

32α.

Κοιτάζοντας προς ανατολικά-βορειοανατολικά

β.

Ερείπια πλευρικών θαλάμων, Βόρεια πλευρά, από Νοτιοανατολικά

33α.

Εσωτερικό, κοιτάζοντας προς βορρά

β.

Εσωτερικό, κοιτάζοντας προς βορειοανατολικά

34α.

Εσωτερικό. Φουρούσι στη βορειοανατολική γωνία και πήλινο βάζο ενσωματωμένο στην τοιχοποιία

34β.

Αψίδα, πιθανώς της νότιας πύλης προς την εσωτερικό ακρόπολη

35α, β.

Ακρόπολη, Νότιο Περιτείχισμα

α.

Τείχος στη ΝΔ γωνία

β.

Νοτιοδυτικό άκρο με «Εκκλησία» 19ου αιώνα. Αστυνομικός σταθμός σε πρώτο πλάνο

36.

Κοιτάζοντας προς βορειοανατολικά, προς την Εσωτερική Ακρόπολη, από το νότιο Περιτείχισμα

37α-γ.

Ακρόπολη

α.

Εσωτερική ακρόπολη. Ανατολικό τείχος

β.

Εσωτερικό τείχος, ΝΔ γωνία

γ.

Εσωτερικό τείχος, ΒΔ γωνία

38α, β.

Ακρόπολη. Τείχος μεταξύ Εσωτερικής Ακρόπολης και Περιτειχίσματος Εσωτερικής Ακρόπολης.

α.

Γενική άποψη

β.

Ακρόπολη. Εργασία ξύλινου δοκαριού. Λεπτομέρεια

39α.

Ακρόπολη. Πεσμένα Τείχη Εσωτερικής ακρόπολης Περιτείχισμα στην Ανατολική πλευρά

β.

Τείχος πόλης, ανατολική πλευρά. Πενταγωνικός πύργος σχήματος πλώρης

40α.

Ακρόπολη. Τείχος μεταξύ Βόρειου και Εσωτερικού Περιτειχίσματος Ακρόπολης, που δείχνει όψη από λαξευτούς λίθους και στήσιμο υπόστρωσης, και μεταγενέστερη επισκευή από πάνω

β.

Κοιμητήριο του Μελίκ Γαζή, Βυζαντινό κιονόκρανο

41α, β.

Εβκάφ Κογιού Καλέ

α.

Κάστρο σε δασωμένο λόφο ανατολικά του Φάτσα Ντερέ, που δεσπόζει επί δρόμου προς νότο. Άποψη από δυτικά

β.

Νοτιοανατολικός προμαχώνας

42.

Φάτσα. Επιτύμβιο ανάγλυφο με επιγραφή

43α-γ.

Μπολομάν Καλέ

α.

Γενική άποψη από ανατολικά

β.

Σταυροειδής Εκκλησία. Βόρειος τοίχος και Θύρα

γ.

Σταυροειδής Εκκλησία. Νοτιοδυτικό λοφίο

44.

Πολεμώνιον, Εκκλησία Αγ. Κωνσταντίνου (κατά τον Laurens για τον Hell, 1846)

45α, β.

Μπολομάν Καλέ

α.

Τείχη κάστρου με οθωμανικό σελαμλίκ πάνω τους. Όψη από νοτιοανατολικά

β.

Σταυροειδής Εκκλησία. Πενταγωνική Αψίδα που προβάλλει μέσω του ανατολικού τείχους του κάστρου

46.

Κοιλάδα του Λύκου στο Κογιουλχισάρ, κοιτάζοντας προς βορειοανατολικά, με το βέλος να σημειώνει το Γιουκάρι Καλέ

47-48γ.

Κογιουλχισάρ, Γιουκάρι Καλέ

47.

Κοιτάζοντας προς βορρά, με ερείπιο της βόρειας πύλης δεξιά σε πρώτο πλάνο

48α.

Ακρόπολη

β.

Βόρεια πλευρά, εξωτερικό περιτείχισμα

γ.

Κοιτάζοντας προς νότο από ακρόπολη προς Λύκο ποταμό.

49α, β.

Ιασώνιο Ακρωτήριο, Επαναχρησιμοποιημένα κομμάτια σε εκκλησία του 1868

49γ.

Μπαγιαντί Κογιού, Τείχος

50α.

Ορντού, Μποζούκ Καλέ από δυτικά

50β.

Χοϊνάτ Καλέ από νότο

51α.

Τάφος κομμένος στον βράχο, κοντά στην ακτή, μεταξύ Μπουλαντζάκ και Πιραρίζ

51β.

Ντίκμεν Τεπέ. Θολωτή κεφαλή ή στέρνα στην κορυφή

52-61.

Κερασούς

52.

Κοιτάζοντας προς τα ανατολικά από το τείχος κορυφογραμμής της ακρόπολης, με την πάνω πύλη και το κάστρο στα αριστερά και τη Νήσο του Άρεως από κάτω, το ανατολικό λιμάνι και προάστειο στο κέντρο, το κάστρο και τις δίδυμες κορυφές του Γεντίκ Καγιά στα δεξιά (κατά Laurens για Hell, 1846

53.

Άποψη από βόρεια-βορειοανατολικά, με την περιτειχισμένη πόλη κάτω από την ακρόπολη και το κάστρο στα δυτικά, το Ντικμέν Τεπέ πίσω από το ανατολικό προάστειο στο κέντρο και το Γεντίκ Καγιά στα ανατολικά (κατά Tournefort, 1701)

54α.

Άποψη από ανατολικά, με τείχος κορυφογραμμής και κάστρο πάνω αριστερά (τα τείχη προς τα κάτω μέχρι τη θάλασσα έχουν σχεδόν εξαφανιστεί) (φωτ. 1893)

β.

Άποψη από ανατολικά

55α, β.

Τείχος ανατολικής κορυφογραμμής

α.

Εσωτερικά, κοιτάζοντας προς νότο, με ράμπα κλασσικής τοιχοποιίας

β.

Κοιτάζοντας προς βορρά προς κάστρο με το μνημείο του Τοπάλ Οσμάν Αγά στα αριστερά

56α.

“Στα ανατολικά … τα αρχαία τείχη μπορούν να εντοπιστούν σχεδόν σε ολόκληρο τον δρόμο από το κάστρο μέχρι τη θάλασσα, όπου παρατήρησα τοξωτή ελληνική πύλη κλεισμένη με τοιχοποιία τού ίδιου στυλ, όπως φαίνεται στη συνοδεύουσα ξυλογραφία, πέρα από την οποία υπήρχε ψηλός πύργος κατάφυτος από κισσό.” (Hamilton,
Researches [1836, 263 κ.ε.). Η (προφανώς βόρεια) κλασσική πύλη δεν σώζεται πια.

β.

Βορειοανατολικός προμαχώνας κάτω από το κάστρο και Νήσος Άρεως

57α, β.

Δυτική κλασσική πύλη προς κύριο λιμάνι

α.

Άποψη από το εσωτερικό

β.

Λεπτομέρεια τοιχοποιΐας στη βόρεια πλευρά

58α.

Κλασσική Πύλη στο τείχος της ανατολικής κορυφογραμμής. Βόρεια πλευρά

β.

Τείχος ανατολικής κορυφογραμμής. Εσωτερικό, με ράμπα κλασσικής τοιχοποιΐας κάτω

59a-60β.

Κάστρο Ακρόπολης

59α.

Εσωτερικά, βόρειο τείχος και κομμένα στον βράχο Στοιχεία

β.

Μέρος παραθύρου και ίσως πύλης στο βορειοδυτικό τείχος, εσωτερικά

60α.

Κόγχη στο βόρειο τείχος

β.

Νότια είσοδος, εσωτερικά

61.

Ψηφιδωτό δάπεδο

61α-63.

Γκεντίκ Καγιά Κιλίσε

62α.

Γενική άποψη, κοιτάζοντας προς δύση

β.

Θεμέλια εκκλησίας, γενική άποψη

γ.

Θεμέλια εκκλησίας

63.

Τάφος κομμένος στον βράχο

64α, β.

Γκεντίκ Καγιά Καλέ

α.

Γενική άποψη, κοιτάζοντας προς βορρά

β.

Νοτιοδυτικός πύργος, Εξωτερικό

65α-67β.

Γκίρεσουν Αντάσι

65α.

Βόρεια τείχη, εσωτερικό, γενική άποψη

β.

Βόρεια τείχη, εσωτερικό, λεπτομέρεια τοιχοποιΐας

γ.

Νοτιοδυτικός πύργος από το εσωτερικό, με την Κερασούντα στα αριστερά και το Ντικμέν Τεπέ στο φόντο στο κέντρο

δ.

Κόγχη στο δυτικό τείχος, από το εσωτερικό

66.

Βορειοδυτικός πύργος

67α.

Κάστρο. Εσωτερικό

β.

Κάστρο. Εξωτερικό από νότο

68α.

Το Άντοζ Καλέσι (κάστρο Αγίου Αντωνίου) από βορρά, με παραλιακό δρόμο από Εσπίγιε προς το εσωτερικό στα αριστερά, πέρασμα απέναντι στο Γιαγλί (Εσπίγιε) Ντερέ στο κέντρο και κάστρο πίσω σε κορυφή

68β.

Καλετζίκ-Χισάρουστου (Κεγχρινά;). Γενική άποψη από δυτικά, με το “Πολίχνιον” στις δασωμένες πλαγιές, πίσω από το βραχώδες ακρωτήριο

69α-73.

Τρίπολη

69α.

Άποψη από ανατολικά-βορειοανατολικά, με το Κιλίσε Μπουρουνού (δεξιά στο φόντο) και το οθωμανικό Γιουρούκ Καλέ από κάτω, το δυτικό βυζαντινό Κουρουτζά Καλέ σε νησί (δεξιά στο κέντρο), το στόμιο του Φιλαβωνίτη (συντομευμένο) και ίσως το Πέτρωμα (βράχος στα αριστερά) με την Χαλκαβάλα κάτω (κατά Tournefort, 1701)

β.

Τσουρούκ Καλέ. Θέση του δυτικού κάστρου

70α-72β.

Κουρουτζά Καλέ

70α.

Θέα από νοτιοανατολικά, μετά την κατασκευή του νέου παραλιακού δρόμου

β.

Θέα από νότο, πριν από την κατασκευή του νέου παραλιακού δρόμου

71α.

Αιχμηρές προεξοχές ανατολικά της εισόδου

β.

Απομεινάρια της προκυμαίας νοτιοδυτικά του Κουρουτζά Καλέ

72α.

Πυροβολαρχία στη ΒΔ γωνία

β.

Σκαλοπάτια προς την είσοδο

73.

Κουρουτζά Καλέ και εκκλησία Παναγίας, κοιτάζοντας προς τα βορειοδυτικά, από πλεονεκτική θέση στη νοτιοανατολική στρογγυλή προβολή (από τον Laurens για τον Hell, 1846)(είσοδος κάτω αριστερά), και πύργος στο κέντρο αριστερά που αντικαταστάθηκε από φάρο

74α-75.

Πέτρωμα

74α.

Κάστρο, Σκαλοπάτια προς τη νότια είσοδο

β.

Κάστρο, Εσωτερικό, κοιτάζοντας προς ανατολικά προς τη θολωτή σήραγγα

75.

Βραχώδης κορυφή στα αριστερά. Από τη δυτική όχθη του Φιλαβωνίτη, κοιτάζοντας προς ανατολικά-βορειοανατολικά

76-77β.

Σούμα Καλέ

76.

Από ανατολικά

77α.

Βόρειο τείχος. Φαίνονται δοκάρια στη βάση

β.

Άποψη από δυτικά

78α-83α.

Σέμπιν Καραχισάρ, Μαυρόκαστρον-Καραχισάρ της Κολώνειας

78α.

Άποψη από νοτιοδυτικά

β.

Ανατολική τομή των τειχών του κάστρο από νότο

79α.

Τείχη κάστρου από δυτικά, που δείχνουν τη θέση της κλεισμένης πρώην πύλης (στη σκιασμένη γωνία στα αριστερά) και την τωρινή πύλη (μεταξύ των κυκλικών πύργων στα δεξιά)

β.

Εσωτερικό του κάστρου, Γενική άποψη από νότο, που δείχνει το εξωτερικό της σημερινής πύλης (κάτω αριστερά), τη θέση της εκκλησίας (σε πρώτο πλάνο), την είσοδο της στέρνας (στο φόντο), και την ακρόπολη και το κάστρο (πάνω δεξιά)

80α, β.

Κλεισμένη πρώην πύλη

α.

Εξωτερικό

β.

Εσωτερικό

81α, β.

Ακρόπολη Είσοδος

α.

Εξωτερικό από νότο

β.

Εσωτερικό από βορρά

82α.

Τειχοπέτασμα, από την περιοχή της κλεισμένης πρώην πύλης (στα αριστερά) μέχρι τον βόρειο πύργο της τωρινής πύλης (στα δεξιά)

β.

Εξωτερικό τωρινής πύλης, με βόρειο πύργο στα αριστερά

83α.

Είσοδος στέρνας

83β.

Σέμπιν Καραχισάρ. Μπιρογούλ. Βυζαντινό τείχος

84α-87β.

Κόραλλα

84α.

Γενική άποψη από νότια-νοτιοανατολικά, πριν την κατασκευή του νέου παραλιακού δρόμου

84β-85β.

Εσωτερικό Περιτείχισμα

84β.

Από νοτιοδυτικά

85α.

Τείχη. Νοτιοανατολική γωνία

85β.

Τείχη. Βορειοδυτική γωνία

86.

Μεσαίο και εσωτερικό περιτείχισμα από νότο

87α.

Πατητήρι λαδιού και κρασιού στη δυτική πλευρά

β.

Πολεμίστρες μεταξύ εσωτερικού και μεσαίου περιτειχίσματος

88α-89 β.

Γκέλιντα Καλέ

88α.

Τσεσμέ Ονού Καλέ (Λιβιόπολις;) (στο ακρωτήριο) από ανατολικά

β.

Γιορός Μπουρουνού Καλέ από δυτικά, πριν από την κατασκευή του νέου παραλιακού δρόμου

89α.

Νότιο τείχος, εξωτερικά, κοιτάζοντας προς δύση

β.

Άποψη από δυτικά

90α-92β.

Κορδύλη

90α.

Από νότια-νοτιοανατολικά. Περί το 1890

β.

Από νότια-νοτιοανατολικά. Γενική άποψη

91α.

Τείχη της δυτικότερης γωνίας εξωτερικά, κοιτάζοντας προς τα βορειοανατολικά, προς τον προεξέχοντα πύργο

β.

Κάστρο, εσωτερικά, κοιτάζοντας προς τη δυτικότερη γωνία, που δείχνει ρήγμα στο τείχος στα δεξιά, υποδεικνύοντας προεξέχοντα πύργο, και παράθυρο στο τείχος στα αριστερά, πάνω από κρυμμένη θύρα προς προεξέχον προπύργιο

92α.

Κάστρο εξωτερικά από νοτιοδυτικά

β.

Κάστρο εσωτερικά. Παράθυρα μεσαίου και πάνω ορόφου

93α-δ.

Φολ Μαντέν, Εκκλησία

α.

Από νοτιοδυτικά

β.

Αψίδα, Εξωτερικό

γ.

Αψίδες, Εσωτερικό

δ.

Βόρεια κόγχη. Ίχνη ζωγραφικής

94-96β.

Τρικωμία.

94.

Κεντρικος Καλένιμα Ντερέ, κοιτάζοντας προς τα δυτικά από την περιοχή της Μίμερας, με Μουτζουρά και Χοροβή στα αριστερά και Χιντίρ Νέμπι (Μετίνκαγια Καλέ) πάνω δεξιά

95α.

95α.

Βισερά. Εκκλησία από νοτιοανατολικά (1929)

β.

Βισερά. Εκκλησία από νοτιοδυτικά (1959)

γ.

Μίμερα (Σίβρι Καλέ) από δυτικά

96α.

Μίμερα (Σίβρι Καλέ). Ανατολικό Τείχος

β.

Πλάτανα (Ακτσααμπάτ), Εκκλησία Αγ. Μιχαήλ, Αψίδα. Διακόσμηση με ανάγλυφα μοτίβα σχοινιών. Λεπτομέρεια

97-99α.

Μούμια Καλέ

97.

Από το εσωτερικό των τειχών, κοιτάζοντας κάτω προς νότο από την κοιλάδα των Χεριάνων (Σιράν) μέχρι τα Κελώρα (Καλούρ) και πάνω την κοιλάδα του Λύκου (Κελκίτ) σε μακρινή απόσταση, με το Ουλουσιράν πάνω αριστερά

98α.

Άποψη από νότο

β.

Δομή στην κορυφή

99α.

Κοιτάζοντας προς τα νοτιοδυτικά μέχρι το Νορσούν. Το εξωτερικό τουλάχιστον δύο τειχών

99β-100.

Ταρσός (Ασάγι Τερσούν, τώρα Γκιουλπεκέρ)

99β.

Οχυρωμένη εκκλησία

100.

Οχυρωμένη Εκκλησία, βόρειος τοίχος, ζωγραφική. Μάρτυρας (αριστερά) και στρατιωτικός άγιος (δεξιά)

101α, β.

Ασάγι Ακτσαλί (πρώην Ασἀγι Χαϊντουρούκ), Σαραϊτζίκ

101α.

Βόρειο τμήμα τοιχοποιίας. Λεπτομέρεια

β.

Βασιλική, κοιτάζοντας προς νοτιοδυτικά

102α, β.

Κελώρα (Καλούρ, τώρα Τσακίρκαγια)

α.

Θέα από χωριό προς φρούρια επί του Λύκου (Κελκίτ) ποταμού

β.

Φρούριο Καλούρ Καλέ

103α-104β.

Κάστρο Άβαρακ (Χατζηαχμέτογλου)

103α.

Κοιτάζοντας προς τα ανατολικά. Τα χωράφια σε πρώτο πλάνο παρέχουν στοιχεία εγκατάστασης χωριού (vicus)

β.

Κοιτάζοντας προς τα ανατολικά. Γενική άποψη

104α.

Κοιτάζοντας προς τα δυτικά, κάτω στον Λύκο (Κελκίτ) ποταμό

β.

Βόρειο τείχος, τοιχοποιΐα

105α.

Τραπεζούς από ανατολικά (από Tournefort, 1701)

105β-106.

Δαφνούς

105β.

Από κάτω εκκλησία του Αγ. Σάββα, κοιτάζοντας προς δυτικά, προς Αγ. Ελευθέριο και Λεοντόκαστρον. Ζωγραφισμένο για τον Curzon (1843), εικόνα απέναντι από σελ. 175, του Francis Witts, Upper Slaughter Manor, που επιγράφεται: “Το λοιμοκαθαρτήριο στην Τραπεζούντα, από ερειπωμένο παρεκκλήσι στα ΒΑ, 1843. Η πόλη της Τραπεζούντας βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον λόφο. Το ψηλό κτίριο στο βραχώδες ακρωτήριο είναι παλαιό παλάτι, που τώρα χρησιμοποιείται ως λοιμοκαθαρτήριο”.

106.

Από δυτικά (περί το 1893), με τον Αγ. Φίλιππο (σε πρώτο πλάνο στο κέντρο) και πίσω του τον χώρο της Παναγίας Ελεούσας, το φράγκικο κοιμητήριο και το παρεκκλήσι του Αγ. Σάββα κάτω από το Μπόζτεπε (δεξιά στο φόντο), και το στόμιο του Πυξίτη (αριστερά στο φόντο), με την περιοχή Χοτζ-Κύμαινα πιο πέρα

107-192β.

Τραπεζούς

107.

Νοτιοανατολικό προάστειο από βορρά (περί το 1893), με την περίφραξη της Παναγίας Θεοσκεπάστου δεξιά στο φόντο

108.

Το γενουάτικο Λεοντόκαστρον από τον αέρα (1971), με το λιμάνι της Δαφνούντος (αριστερά σε πρώτο πλάνο) και το Μεϊντάν (σκούρο τετράγωνο πάνω δεξιά). Στα δεξιά ο νέος παραλιακός δρόμος, που κατέστρεψε την ανατολική ακτή, αν και το πρώην ελληνικό Φροντιστήριον διασώζεται δεξιά σε πρώτο πλάνο

109α.

Σάντα Μαρία. Επιτύμβια στήλη του Τίτου Αυρήλιου Απολλινάρις της 15ης Λεγεώνας Απολλινάρις της Τραπεζούντας

β.

Κάτω Πόλη, ανατολικό τείχος. Κατάρα του 1302 και κανονισμοί του 1314 για το Σώμα Νυχτοφυλάκων (τώρα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ισταμπούλ), φωτογραφημένα επιτόπου (περί το 1890)

110α.

Μέση Πόλη. Βάση του βορειοδυτικού τείχους. Κλασσική τοιχοποιΐα

β.

Κάτω Πόλη, Ζάγνος Καπισί. Πύργος και Πύλη (στα αριστερά) από τα νοτιοδυτικά

111α.

Εξέδρα μεταξύ Μέσης Πόλης και Ακρόπολης. Κλασσική τοιχοποιΐα από Α.

β.

Ζάγνος Κιοπρουσού, Νότια πλευρά, Κλασσική τοιχοποιΐα (βέλη)

112α, β.

Τείχη του Αλέξιου Β’, Πύργοι 2-4

α.

Άποψη από νότια-νοτιοδυτικά (περί το 1940)

β.

Άποψη από νοτιοδυτικά

113.

Κάτω Πόλη, Δυτικό Τείχος, πύργος 4, με επιγραφή του Αλέξιου Β’, και δύο ανάγλυφα κομμάτια, που έχουν ενδεχομένως σχέση με τον πύργο (διπλή έκθεση, 1893)

114.

Ανάγλυφα κομμάτια

115α-116β.

Κάτω Πόλη

115α.

Μώλος Καπισί από βορρά

β.

Πύργος ανατολικά της Μώλος Καπισί. Πάνω τμήμα, Εσωτερικό

116α, β.

Θαλάσσιος πύργος στη βορειοανατολική γωνία (τώρα κατεστραμμένος) από τα βορειοδυτικά

α.

Από βορειοδυτικά

β.

Από νοτιοανατολικά (Hunter, 1899)

117α-118β.

Μέση Πόλη, Ζάγνος Κιοπρουσού

117α.

Νότια πλευρά, Τοιχοποιΐα λεπτομέρεια

β.

Νότια πλευρά. Τοιχοποιία

118α.

Ρέμα φαραγγιού. Νότια πλευρά

β.

Ρέμα φαραγγιού. Βόρεια πλευρά

119α, β.

Μέση Πόλη, Δυτικό Τείχος

α.

Νότια της Ζάγνος Κιοπρουσού

β.

Βόρεια της Ζάγνος Κιοπρουσού

120-121α.

Μέση Πόλη

120.

Ταμπάχανε Κιοπρουσού και ανατολικό τείχος από βορρά (περί το 1893), που δείχνει το πλήρες βόρειο τειχοπέτασμα της Ακρόπολης, βόρεια του Πύργου του Ιωάννη Δ’ στα αριστερά, και δομή που περικλείει την εξέδρα στα δεξιά

121α.

Βυζαντινό τείχος και παράθυρο βόρεια της Χρυσοκεφάλου

121β-124α.

Ακρόπολη

121β.

Βόρειο Τείχος. Στοιχείο 3. Τοιχοποιΐα E2

122.

Γενική άποψη από νοτιοανατολικά, με Αγ. Ευγένιο (αριθ. 77) σε πρώτο πλάνο και το Γκιουλμπαχάρ Χατούν Τζαμί πέρα από την Ακρόπολη (ο τηλεφακός παραμορφώνει την κλίμακα)

123α, β.

Βόρειο τείχος (Στοιχείο 5), που δείχνει την Οθωμανική Πύλη G προσαρμοσμένη στο Τείχος E2

α.

Θέα από βορειοανατολικά

β.

Θέα από βορειοανατολική γωνία

124α.

Βόρειο τείχος. Εσωτερικό μεταξύ Στοιχείων 4 και 5. Τοιχοποιία E2, με ίχνη προγενέστερων θεμελίων

124β.

Μέση Πόλη, Πύλη Αγ. Ευγενίου. Άγνωστη δομή πάνω από την πύλη (Στοιχείο 6), πιθανώς ιερό του Αγ. Αθανασίου του Εξορκιστή

125α-148β.

Ακρόπολη

125α.

ΒΑ. Γωνία, Εξωτερικό (Στοιχείο 8), που δείχνει καμπύλη στα δεξιά, κυρίως ανακατασκευασμένη μετά το 1893 και τοιχοποιία E3 στο D3. με κλεισμένες επάλξεις στη μέση του τείχους, σε πέντε περίπου στρώσεις A στα αριστερά στη γωνία

β.

ΒΑ. Γωνία, Εσωτερικό, κοιτάζοντας κατά μήκος του Στοιχείου 8 προς Στοιχείο 13. Φαίνονται επάλξεις που ξανανοίχτηκαν το 1893

126.

Θέα από ανατολικό φαράγγι (πριν το 1893) που δείχνει: Τον πύργο του Ιωάννη Δ’ στην αριστερή (νότια) γωνία. Τείχος (τώρα χαμένο) που οδηγεί στον γωνιακό προμαχώνα (Στοιχεία 14, 13), Τείχος με στρώσεις από πέτρα Οιναίου (Στοιχείο 12), και αντιτείχισμα (Στοιχείο 11), όλο από τοιχοποιία Dl, στα δεξιά του πύργου. Σημαντικά τμήματα του τείχους (τώρα χαμένα), συμπεριλαμβανομένου του πολυγωνικού προμαχώνα με Στοιχείο 10, στα αριστερά (βορειοανατολική γωνία με Στοιχείο 8, από την ανοικοδόμηση). Στάδια οικοδόμησης Στοιχείων 10, 9, και 8 στα δεξιά: Τοιχοποιία A βάση, D3 πιο σκούρα τείχη με κλεισμένες επάλξεις, έχοντας από πάνω τους ελαφρύτερα E3 τείχη με ξανανοιγμένες επάλξεις

127α.

Θέα από το ανατολικό φαράγγι (πριν το 1914)

β.

Άποψη από το ανατολικά φαράγγι (1963)

128α-130β.

Ανατολικό Τείχος

128α.

Στοιχείο 12, Τοιχοποιία Dl. Λεπτομέρεια που δείχνει αποχετεύσεις νερού και στρώση πέτρας Οιναίου στο πάνω μέρος

β.

Γωνιακός προμαχώνας (Στοιχείο 14) από νότο, που δείχνει τη θέση δύο χριστιανικών αναγλύφων

129.

Θέα από Στοιχείο 13, κοιτάζοντας προς βορρά προς Στοιχείο 8

130α, β.

Γωνιακός προμαχώνας (Στοιχείο 14). Πλάκες

α.

Η αποβολή από τον Κήπο της Εδέμ

β.

Ο Ηλίας και το κοράκι

131α.

Θέα από νότο, που δείχνει την “Κρεβατοκάμαρα της Θεοδώρας” (Στοιχείο 22) στα αριστερά και τον Πύργο του Ιωάννη Δ’ (Στοιχείο 16) στα δεξιά

β.

Γωνιακός προμαχώνας (Στοιχεία 13-14). Εσωτερικό από δυτικά, με Αγ. Ευγένιο στο φόντο

132.

Πύργος του Ιωάννη Δ’ (Στοιχείο 16) από ΝΑ (1916). Φαίνεται κλασσική τοιχοποιΐα A στη βάση, πιο σκούρα τοιχοποιΐα D3 13ου αιώνα με κλεισμένες πολεμίστρες, στρώσεις τοιχοποιΐας E3 14ου αιώνα, και πάνω κύριος πύργος τοιχοποιΐας F του 1458-60 (η κορυφή του χάθηκε μεταξύ 1893 και 1916).

133α, β.

Εσωτερικό νοτιοανατολικής γωνίας και εξωτερικά τείχη

α.

Άποψη από δυτικά που δείχνει Στοιχείο 22 (με προεξοχή της “Κρεβατοκάμαρας της Θεοδώρας”) στα αριστερά και Τοιχοποιΐα A από κάτω

β.

Άποψη από ανατολικά, που δείχνει Στοιχείο 22 “Κρεβατοκάμαρα της Θεοδώρας”) πάνω από στρώματα της E3, ἐξι ή επτά κλεισμένες επάλξεις του εσωτερικού τείχους στην Τοιχοποιΐα D3, και βάσεις της Τοιχοποιΐας A

134α, β.

Χαρακτηριστικά 17, 18, 19, και 22 από νότο

α.

Γενική άποψη (1971)

β.

Κλεισμένες επάλξεις τοιχοποιΐας D3, πάνω από την οποία χτίστηκε η E3, ιδιαίτερα στο εξωτερικό τείχος μεταξύ Στοιχείων 19 και 18 (1916)

135α.

Νοτιοδυτικά κτίρια από βορειοανατολικά. Φαίνονται τα Στοιχεία 21 (σε πρώτο πλάνο), 22 (αριστερά στο φόντο) και 23 (δεξιά στο φόντο)

β.

Πάνω Θάλαμος. Διάταξη παραθύρων (Στοιχείο 22), Εσωτερικό

136α.

Στοιχείο 23, Τοιχοποιΐα D2, Διάταξη παραθύρων από νοτιοδυτικά

β.

Στοιχείο 22 από Στοιχείο 25, που δείχνει διάταξη παραθύρων του Στοιχείου 23 σε προφίλ, και μέρος της διάταξης παραθύρων του Στοιχείου 24 στα δεξιά

137α.

Χαρακτηριστικά 26 και 27, κοιτάζοντας προς βορρά από Στοιχείο 25. Φαίνεται σύγχρονη επένδυση πάνω από τύπους τοιχοποιίας

137β.

Βορειοδυτική αίθουσα (Στοιχείο 28) από νότια-νοτιοανατολικά

138α-139α.

Στοιχείο 28

138α.

Βόρεια όψη. Παράθυρα στο κάτω τμήμα (το δεξιά παράθυρο έχει ανακαινιστεί)

139α.

Στοιχείο 28, βορειοανατολική γωνία, που δείχνει τοιχοποιΐα C (κάτω) και D1 (πάνω), στρώμα πέτρας Οιναίου και τρεις πέτρινες μπάλες κανονιών, που πιθανώς μπήκαν στα Οθωμανικά χρόνια

139β-144.

Δυτικό Τείχος

139β.

Εξωτερικά. Όψη του Στοιχείου 28 μεταξύ Στοιχείων 27 και 29, που δείχνει μεταγενέστερη εργασία D ή Ε

140α.

Εξωτερικό (Στοιχείο 24), διάταξη παραθύρων. Όψη Τοιχοποιΐας D2 (με τηλεφακό)

β.

Όψη στοιχείων 17 έως 24, που δείχνει κλεισμένες επάλξεις μεταξύ Τοιχοποιΐας D3 και E3 στα δεξιά και D2 στα αριστερά

141.

Όψη στοιχείων 19 έως 27

142.

Προμαχώνας 26, Εξωτερικό

143.

Όψη στοιχείων 24 έως 32

144.

Άποψη στοιχείων 27 έως 32, που περιλαμβάνει την εξωτερική όψη της εξέδρας (Στοιχείο 1), και τμήμα μεταξύ 30 και 32 (στα αριστερά) σημαδεμένο με παράθυρα μεταγενέστερων ιδιωτικών κατοικιών και πολύ ανακαινισμένο στο H

145α.

Βόρειο και δυτικό τείχος από Ζάγνος Κιοπρουσού

β.

Προμαχώνας 20 από Στοιχείο 25, που δείχνει εργασία E3 σε τοιχοποιΐα D3 και κλεισμένη θύρα κάτω αριστερά

146α.

Ένωση μεταξύ τοιχοποιΐας D3 και E3 βορειοδυτικά του Προμαχώνα 19. Λεπτομέρεια (τηλεφωτογραφία)

β.

Προμαχώνας 19 από Στοιχείο 20, που δείχνει εργασία E3 στην τοιχοποιΐα D3

147α.

Στοιχείο 24. Αποκλεισμένη θύρα στη βάση προηγούμενης απροσδιόριστης τοιχοποιΐας

β.

Προμαχώνας 26. Νότια όψη, που δείχνει πιθανό έργο E3 σε έναν ή περισσότερους τύπους

148α.

Εξέδρα (Στοιχείο 32), κυρίως ανακαινισμένη. Αποκλεισμένη θύρα από νότο

β.

Προμαχώνας 30 από νότο, που δείχνει πιθανή τοιχοποιΐα E1 και E3 πάνω σε προηγούμενη βάση

149.

Λεοντόκαστρον από δυτικά (περί το 1893), με Εκκλησία B σε πρώτο πλάνο

150α, β.

Μπεντεστέν

α.

Άποψη από ανατολικά-νοτιοανατολικά (περί το 1893)

β.

Βόρεια πρόσοψη

151α.

Λεοντόκαστρον. Δομές και πύλη στα νοτιοδυτικά, με την είσοδο στη σύγχρονη σήραγγα προς Δαφνούντα από κάτω

β.

Τάφος του Αλέξιου Δ’ από νότια-νοτιοανατολικά (1916), με Κουλακλί Τσεσμέ μεταξύ τάφου και βόρειας αψίδας της Χρυσοκεφάλου

152α.

Ανατολική ακτή, κοιτάζοντας προς τα δυτικά από το Λεοντόκαστρον (πριν από το 1923). Σε πρώτο πλάνο το δυτικό τείχος του Λεοντόκαστρου (αριθ. 14), ύστερα η Ενετική Παραχώρηση του 1319, η Κανίτου (αριθ. 12), η Εκκλησία Β (αριθ. 31), ο Αγ. Γρηγόριος Νύσσης (μεγάλη εκκλησία του 19ου αιώνα, αριθ. 88), το ακρωτήριο Σάντα Κρότσε και η  Παραχώρηση του
1367 στους Ενετούς και το Κάστρο  (αριθ. 21 και 28), η Παραχώρηση
του 1364
στους Ενετούς  και ο Μώλος

β.

Η υποτιθέμενη θέση του Ενετικού Κάστρου (αριθ. 28) από το Φροντιστήριον και τα νοτιοανατολικά (1958)

153α, β.

Εκκλησία L στο Σογουκσού (αριθ. 39).

α.

Άποψη από νοτιοανατολικά.

β.

Άποψη από νοτιοδυτικά

154.

Καϊμακλί, Αρμενικό μοναστήρι (αριθ. 48) (περί το 1893), με καμπαναριό στα αριστερά, “Κρήνη γάλακτος” κάτω, και δυτικό ζαματούν της κύριας εκκλησίας του 1424 στα δεξιά

155α.

Πύλη Αγ. Δύναμης και Τσίφτε Χαμάμι (αριθ. 42) από νοτιοδυτικά, με Παρεκκλήσιο Μ (αριθ. 40) βορειοδυτικά του Τσίφτε Χαμάμι

155β-157β.

Καϊμακλί. Αρμενικό μοναστήρι

155β.

Το 1959. Κύρια εκκλησία (και το χαμένο ζαματούν) στα αριστέρα και παρεκκλήσι του 1421 και μοναστηριακά κτίρια του 1688 στα δεξιά

156.

Μικρότερο παρεκκλήσι. Επιγραφή του 1421 πάνω από το ανώφλι

157α, β.

α.

Από ανατολικά-βορειοανατολικά

β.

Εσωτερικό, πριν την επανατοποθέτηση της στέγης (1929)

158α, β.

Κύρια Εκκλησία

α.

Δυτικός τοίχος. Ζωγραφική πάνω από την κεντρική θύρα. Ετοιμασία (1959)

β.

Ζαματούν. Ανατολικό Τείχος, Βόρεια πλευρά. Ζωγραφική. Η Σταύρωση (περί το 1893)

159α.

Χατσκάρ κοντά στο ανώφλι του μικρότερου παρεκκλησιού

β.

Χατσκάρ στην κύρια εκκλησία

160α-δ.

Μανγκλαβίτα (αριθ. 49)

α.

Πάνω Παρεκκλήσι από βορειοανατολικά

β.

Πάνω Παρεκκλήσι. Τοιχοποιία, λεπτομέρεια

γ.

Κομμένα στον βράχο σκαλοπάτια προς το επίπεδο του μοναστηριού, νότια του κομμένου στον βράχο παρεκκλησιού

δ.

Κομμένο στον βράχο παρεκκλήσι από νότο

161.

Αχρονολόγητη πέτρινη πλάκα (διαμ. 0.39μ, βάθος 0.08 μ) από Αγ. Γεώργιο Κουρτζά (αριθ. 82), ίσως αρχικά από Χρυσοκέφαλο (αριθ. 120), με επιγραφή

162.

Παναγία Χρυσοκέφαλος. Εσωτερικό, κοιτάζοντας προς δύση, που δείχνει νάρθηκα και εξωνάρθηκα, κάτω, και κατηχουμενεία του 1214-35 και 1342-51, όπου ο αυτοκράτορας και η αυτοκράτειρα εμφανίζονταν για επευφημίες στέψης, πάνω

163.

Αγ. Ακίνδυνος (αριθ. 57). Αψίδα και βόρεια βεράντα από Α-ΒΑ.

164.

Αγ. Άννα (αριθ. 61) από νότο (περί το 1893)

165α, β.

Αγ. Ανδρέας (αριθ. 60)

α.

Παρεκκλήσιο από βορειοανατολικά (1963)

β.

Αψίδα πάνω από τη βόρεια θύρα, εξωτερικά (1963)

166α-167β.

Αγ. Άννα

166α.

Νότια θύρα. Τύμπανο. Ανάγλυφες πλάκες που εισήχθησαν μετά το 1893

β.

Ανάγλυφο. Πολεμιστής αριστερά, φτερωτή μορφή (κεφάλι πάνω, φτερά πίσω, πόδια από κάτω, στα δεξιά) και επιγραφή

167α.

Επαναχρησιμοποιημένο κιονόκρανο, από νοτιοανατολικά

β.

Επαναχρησιμοποιημένο κιονόκρανο, από βορειοανατολικά

168α, β.

Αγ. Βασίλειος (αριθ. 66)

α.

Θέα από νότο

β.

Επαναχρησιμοποιημένο κλασσικό κομμάτι πάνω από τη δυτική θύρα, με υποτιθέμενη Ιουστινιάνεια επιγραφή

169-170γ.

Αγ. Ευγένιος (αριθ. 77). Βόρεια στοά, δυτικό άκρο. Λεπτομέρειες τοιχογραφιών

169.

Τοιχογραφία που αποκαλύψθηκε το 1973

170α.

Άγγελος

β.

Κεφάλι Χριστού

γ.

Αριστερό χέρι Χριστού

171.

Αγ. Γρηγόριος Νύσσης (αριθ. 88), Καθεδρικός του 1863 από νοτιοανατολικά (φωτογραφία περί το 1893)

172.

Αγ. Ιωάννης Θεολόγος (Μούμχανε τζαμί) (αριθ. 94) από βόρεια-βορειοανατολικά (περί το 1893)

173α-γ.

Αγ. Φίλιππος (αριθ. 108)

α.

Πρώτη εκκλησία, Βόρειο Τείχος, Εξωτερικό, Γείσο

β.

Αψίδα και τύμπανο από βορειοανατολικά

γ.

Βόρειο κιονόκρανο και γείσα γύρω από την πρώην δυτική θύρα

174.

Αγ. Σάββας (αριθ. 111). Παρεκκλήσι ανατολικού σπηλαίου. Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη (περί το 1893)

175.

Πιθανά Υπολείμματα Δυτικής Επέκτασης του «Θαλασσίου τείχους» Κοντά στη Σάντα Κρότσε (;), ανατολικά του Μώλου (1932)

176α-191.

Αγία Σοφία (αριθ. 112)

176α,γ.

Όψεις του πύργου

α.

Από ανατολικά-νοτιοανατολικά (περί το 1836) (κατά Texier και Pullan)

β.

Από τη στέγη της εκκλησίας, ύστερα από την αποκατάσταση της δεκαετίας του 1880 και αμέσως πριν την αποκατάσταση του 1961-62

γ.

Από ανατολικά-νοτιοανατολικά (1972). Φαίνεται η αψίδα του παρεκκλησίου του 1443 πάνω από πίνακα με αυτοκρατορικά πορτρέτα

177.

Θολωτή πύλη, τώρα κατεστραμμένη (1893)

178α.

Πύργος, βάση ανατολικού τοίχου. Επιγραφή: Ετους ,ϚϠʹλε’ (ἰ)ν(δικτιῶνος) ε’ ἤρχθι (έτος 1427 μ.χ., 5η ινδικτιών)

β.

Πύργος, ανατ. όψη, εξωτερικό φάτνωμα. Ζγραφισμένη επιγραφή του Ιωάννη Δ’: … (β)ασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ Ῥ(ωμαί)ων καὶ Περατείας ὁ (Μέ)γας Κομν(η)νὸς καὶ ὑ)(ι)ὸς τοῦ εὐσεβεστάτου (βα)σιλέω(ς) κυρ(ί)ου Ἀλεξίου

179α-191.

Πύργος, Παρεκκλήσι

179α.

Αψίδα, κόγχη

β.

Ανατολικός τοίχος, νότια πλευρά

180α.

Ιωάννης ο Βαπτιστής στην αψίδα και σε μέρος του νότιου τοίχου

β.

Ανατολικός τοίχος, νότια πλευρά, λεπτομέρεια

181.

Ανατολικός τοίχος, βόρεια πλευρά

182α.

Δυτικός τοίχος. Κοίμηση

182β-δ.

Κοίμηση, λεπτομέρεια

β.

Κεφάλι αγγέλου που κόβει το χέρι του Ιεφονία

γ.

Κεφάλι θρηνούντα.

δ.

Λεπτομέρεια.

183-184β.

Νότια θύρα

183.

Κεντρικός λίθος αψίδας

184α.

Η Βάπτιση

β.

Δυτική πλευρά. Η Μεταμόρφωση

185α-188β.

Νότιος τοίχος

185α.

Ο Ευαγγελισμός

β.

Ο Ευαγγελισμός, λεπτομέρεια, η Παρθένος

186α-γ.

Γέννηση, λεπτομέρειες.

α.

Λεπτομέρεια

β.

Πρόβατα

γ.

Βόδι και γαϊδούρι ζεσταίνουν το βρέφος Χριστό

187.

Η Υπαπαντή

188α-β.

Η Πεντηκοστή. Λεπτομέρειες.

α.

Ο κόσμος

β.

Αυτιά και γλώσσες

189.

Βόρειο παράθυρο. Μοτίβο με αψίδες στο επάνω κέντρο

190α-191.

Νότιος τοίχος.

190α.

Η Σταύρωση

β.

Επιτάφιος θρήνος

γ.

Η Ανάσταση

191.

Βάση στο ανατολικό άκρο. Όρθια μορφή με καράβι και άλλα σχέδια στον μανδύα

192α, β.

Ζεϊτινλίκ Τζαμί (αριθ. 125)

α.

Νότια αψίδα

β.

Κεντρική και βόρεια αψίδες

193α-γ.

Φαντάκ (Τσακίλτζα Κογιού)

α.

Παρεκκλήσι από νοτιοανατολικά

β.

Αψίδα. Τοιχογραφία

γ.

Νότιος τοίχος. Ζωγραφική

194α-197.

Πίπατ (Μπίμπατ Κογιού), Εκκλησία Β

194α.

Νότιος τοίχος. Μεγάλη μορφή

β.

Βόρειος τοίχος. Επιγραφή

γ.

Βόρειος τοίχος. Δύο θηλυκές άγιες

195-196.

Δυτικός τοίχος

195.

Νάρθηκας. Δύο άγιοι μάρτυρες

196.

Εξωτερικά. Έφιππος άγιος

197.

Νότιος τοίχος, εξωτερικά. Πολεμιστές άγιοι

198.

Μοναστήρι Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα (Κουστούλ, Σιμσιρλί) από βορρά

199α-204γ.

Σαρμασικλί (Γκεγικλί). Πάνω εκκλησία

199α.

Γενική άποψη από βορρά, που δείχνει τη μαύρη γραμμή των θάμνων που σηματοδοτεί τη θαμμένη εκκλησία

β.

Ναός και κύρια αψίδα, κοιτάζοντας προς βορειοανατολικά. Φαίνονται ζωγραφιές σταυρού στο πάνω μέρος και Μητέρας του Θεού κάτω, στο εσωτερικό της αψίδας (παραβιασμένης για να αποκαλυφθεί το υπόστρωμα)

200α.

Βόρεια θύρα και ερειπωμένη βεράντα, εξωτερικά, κοιτάζοντας προς νοτιοδυτικά

β.

Βόρεια θύρα. Εσωτερικό

201α.

Δυτική θύρα. Εσωτερικό

β.

Κύριος ναός, Βόρεια πλευρά, πριν την καταστροφή της ζωγραφικής της Μητέρας του Θεού

202α.

Βόρειος διάδρομος και αψίδα. Φαίνονται ζωγραφιές του Αρχάγγελου Γαβριήλ στην αψίδα και σταυρού στο βάθρo

β.

Βόρεια Αψίδα. Αρχάγγελος Γαβριήλ

203α.

Βόρειος τοίχος, ανατολικό άκρο, κάτω τμήμα

β.

Βορειοανατολικό βάθρο, δυτική όψη. Φυλλωμένος σταυρός

204α.

Νοτιοδυτικό βάθρο, ανατολική όψη. Αγ. Θεόδωρος Στρατηλάτης, μετά τον ακρωτηριασμό

β.

Νοτιοδυτικό βάθρο, ανατολική όψη, κοιτάζοντας προς τα νοτιοδυτικά από το κέντρο του ναού: Αγ. Θεόδωρος Στρατηλάτης. Και κεντρικό φάτνωμα, νότιος τοίχος: Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη

γ.

Κεντρικό φάτνωμα, νότιος τοίχος. Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη, μετά τον ακρωτηριασμό

205.

Σπήλια (Ίσπελα, Οτζακλί). Εκκλησία από Νοτιοανατολικά

206.

Ανγκούργκα (Διανείαχα;). Παρεκκλήσι από βορειοδυτικά

207α-γ.

Δουβερά (Λιβερά, Γιαζλίκ)

α.

Κάστρο

β.

Σπήλαιο Αγ. Ιωάννη Βαπτιστή

γ.

Σπήλαιο. Αγ. Ζωσιμά και Αγ. Μαρίας της Αιγυπτίας

208-210β.

Σουμελά (Μεριεμανά)

208.

Μοναστήρι και όρος Μελά από βορειοανατολικά

209.

Μοναστήρι (1929)

210α, β.

Καθολικόν.

α.

Νότιος τοίχος. Πίνακας. Μανουήλ Γ’, Αλέξιος Γ’ και Ανδρόνικος (1929)

β.

Βόρειος τοίχος, Πρώτο στρώμα ζωγραφικής (αποκαλύφθηκε το 1970

211.

Άποψη από Κίπλα Μαχαλέ, κοιτάζοντας προς νότο. Φαίνεται η αρχή του παλιού καλοκαιρινού δρόμου προς κάστρο στο κέντρο του ορίζοντα

212α, β.

Χορτοκόπιον (Χορτοκόπ Καλέ)

α.

Πύλη πύργου

β.

Τείχος που δεσπόζει της κοιλάδας

213α, β.

Γαντοπέδιν (Λάβρα). Κάστρο

α.

Θέα από δυτικά

β.

Παρεκκλήσι από νοτιοανατολικά

214-215β.

Σαχνόη (Κιοπρούγιανι), “Κουρτ Μπογάν”. Η εκκλησία των Ταξιαρχών (1929)

214.

Θέα από βορειοανατολικά

215α.

Αψίδα, κόγχη. Θεοφάνεια

β.

Βόρειος τοίχος. Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος Βαζελώνος, ο Χριστός Παιδί και η Θεομήτωρ με δωρητή κάτω (όχι τον ηγούμενο Βαζελώνος Νικόδημο Λαζαρόπουλο του 1391)

216α-225γ.

Μονή Βαζελώνος (Αγιάνα Μαναστίρ)

216α.

Βόρεια βεράντα. Παρεκκλήσι Προφήτη Ηλία από πάνω

β.

Μοναστήρι και όρος Ζαβουλών από νοτιοανατολικά

217α-225γ.

Παρεκκλήσι Προφήτη Ηλία

217α.

Η Ανάληψη (2)

β.

Η Κοίμηση (4), λεπτομέρεια

218.

Το Ουράνιο Πλήθος (5), λεπτομέρεια

219α.

Ο Ευαγγελισμός (6). Λεπτομέρεια

β.

Ο Ευαγγελισμός και η Γέννηση (7). Λεπτομέρειες

220.

Η Γέννηση

221.

Η Υπαπαντή (7)

222.

Η Βάπτιση (8)

223α.

Η Ανάσταση του Λαζάρου (9)

β.

Η Ανάσταση του Λαζάρου. Λεπτομέρεια

224α.

Η Σταύρωση (10)

β.

Η Ανάσταση (11)

225α.

Αγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος (14) και Αγ. Βασίλειος (15). Λεπτομέρεια (σημειώστε τις γρατζουνιές)

β.

Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη (27)

225γ.

Αγ. Θεόδωρος (29), Αγ. Ευγένιος Τραπεζούντος (30) και Αγ. Γεώργιος (31)

226α.

Πυξίτης, βορειοδυτική πλαγιά. Γενική άποψη, που δείχνει την Παναγία Κρεμαστή στο κέντρο και τη στάσι Αιθέρισα (Σεβιμλί) πάνω

β.

Πάνω Ματζούκα, Γενική άποψη από Παλαιόκαστρο κοιτάζοντας προς βορρά, με Κρένασα, Γιαννακάντων, Ποντύλα, και Γιαννάντων στα δεξιά, και Κουνάκαλιν στα αριστερά του ποταμού Πρύτανη

227α, β.

Παλαιόκαστρο

α.

Στην προεξοχή. Γενική άποψη, κοιτάζοντας προς βορρά από Χάψα (Χαμσικιόι)

β.

Κάστρο Παλαιοματζούκας (Χαμσικιόι Καλέ, Ντικ Καγιά Καλέ) από ανατολικά

228.

Λεύκα (Χαμσικιόι), Αγία Σωτήρα. Παρεκκλήσι από βορειοανατολικά

229α, β.

Ζύγαινα (Καλκάντερε)

α.

Θέα από το κάστρο χωριού στη νότια πλευρά του περάσματος (πάνω) και ερειπωμένου χανιού (κάτω)

β.

Κάστρο

230.

Ίμερα. Μοναστήρι Αγ. Ιωάννη από βορειοδυτικά (1893)

231, β.

Νατζαρλί (Μόχωρα;), Γιαγλί Ντερέ Καλέ

α.

Άποψη από νότο

β.

Πάνω και κάτω πύργοι

232α-γ.

Κάστρο Κρώμνης (Κουρούμ Καλέ)

α.

Άποψη από βορειοδυτικά

β.

Βορειοανατολικό τείχος. Crosses

γ.

Από βορειοανατολικά

233α-δ.

Άρδασα (Τορούλ)

α.

Άποψη από βορειοανατολικά και δρόμο Ζύγαινας. Φαίνεται κάστρο στα αριστερά, πάνω από το φαράγγι, εκεί που ο Φιλαβωνίτης γίνεται ποταμός Κάνις (Χαρσίτ)

β.

Κάστρο από βορρά, που δείχνει τειχοπέτασμα στα αριστερά

γ.

Κάστρο. Τειχοπέτασμα, εσωτερικά

δ.

Κάστρο. Πύργος στην κορυφή

234.

Κιρκιλίσε. Παρεκκλήσι από νοτιοανατολικά

235α-238.

Διπόταμος (Ικισού Κογιού)

235α.

Διπλή Εκκλησία από νοτιοανατολικά, με Παρεκκλήσι B σε πρώτο πλάνο

β.

Παρεκκλήσι Β. Αψίδες

236α.

Θύρα από Παρεκκλήσι Β προς Παρεκκλήσι A. Νότια πλευρά

β.

Παρεκκλήσι A, ανατολικό άκρο σε πρώτο πλάνο, και κάστρο (Ικισού Καλέ) στο φόντο

237α.

Παρεκκλήσι Β, βόρειος τοίχος (πρώην εξωτερικός νότιος τοίχος, Παρεκκλήσι A). Κόκκινη και μαύρη διακόσμηση στα αριστερά της θύρας

β.

Παρεκκλήσι A, δυτικός τοίχος. Κεφάλι αγίου

238.

Κάστρο (Ικισού Καλέ) από νοτιοδυτικά

239.

Γόδαινα (Κόντιλ). Τάφος κάτω από το κάστρο

240.

“Προδοτική σπηλιά Χαλδίας” (πρβλ. Πανάρετος, επιμ. Λαμψίδης, 77, Ιανουάριος 1379), στον δρόμο των Χεριάνων

241.

Γόλαχα (;) (Κολόσανα). Κάστρο από δυτικά

242α-β.

Κάστρο Σορόγαινας (Σορούγιανα)

α.

Από νότο

β.

Κάτω πύλη από πάνω πύλη

243α-γ.

Μπαγιάνα Καλέ

α.

Από βορειοδυτικά

β.

Θέα από δυτικά

γ.

Θέα από βορειοανατολικά

244α-248γ.

Τζάνιχα (Τζάντζα)

244α.

Κάστρο από δυτικά

β.

Κάστρο. Δυτικά τείχη από ανατολικά

245.

Παρεκκλήσι A από ανατολικά

246.

Παρεκκλήσι Β (αριστερά) και Παρεκκλήσι A (δεξιά) από δυτικά

247α.

Παρεκκλήσι Β. Άποψη από νότο

β.

Παρεκκλήσι Β. Εσωράχιο γείσου παραθύρου. Ακροστιχίδα

248α-γ.

Παρεκκλήσι A.

α.

Αψίδα. Βόρεια πλευρά. Διακόσμηση

β.

Δυτικός τοίχος, βόρεια πλευρά. Δύο όρθιοι άγιοι

γ.

Πατέρες της Εκκλησίας (πάνω) και διακόσμηση (κάτω)

249α-251γ.

Κογ Καλέ

249α.

Άποψη από ανατολικά

β.

Άποψη από νότο

250α.

Άποψη από νοτιοδυτικά

β.

Άποψη από βορρά

251α.

Βορειοδυτικός πύργος και κύρια πύλη

β.

Εσωτερικά, τοίχος κουζίνας και τζάκι

γ.

Εσωτερικά, βορειοανατολική γωνία

252-255β.

Κουάζι (Κόβανς)

252.

Κεντρική στέρνα

253α.

Άποψη από νοτιοδυτικά, που δείχνει φραγμένη σπηλιά (κάτω) και δυτικό πύργο (πάνω

β.

Ανατολική είσοδος

254α.

Άποψη από νοτιοδυτικά

β.

Άποψη από νότο, που δείχνει οχυρώσεις πάνω (αριστερά) και κάτω (δεξιά)

255α.

Δυτικός πύργος, εσωτερικό, κοιτάζοντας προς ανατολικά

β.

Από νότο. Κάτω οχυρώσεις σε πρώτο πλάνο

256α, β.

Κόβανς Κογιού

α.

Από νότο

β.

Παρεκκλήσι. Αψίδα

257α-261.

Λερί(ν), Αγία Σοφία (Καμπακιόι, Αγιασόφια τζαμί)

257α.

Δυτικός τοίχος

β.

Νότιος τοίχος, εν μέρει κρυμμένος από τη στέγη της καλύβας σε πρώτο πλάνο

258α.

Νότιος τοίχος. Κλεισμένη θύρα

β.

Νότια θύρα, Ανώφλι

γ.

Νότια θύρα, ανατολικός παραστάτης. Επιγραφές

259.

Νότιος τοίχος. Παράθυρο

260α.

Ανατολικός τοίχος

β.

Κύρια αψίδα, παράθυρο, εξωτερικά

γ.

Βορειοανατολική γωνία, που δείχνει κλεισμένο παστοφόριο

261.

Εσωτερικό, κοιτάζοντας προς τα νοτιοανατολικά

262.

Χοσμέσαλος, Εκκλησία A. Αψίδα κομμένη στον βράχο

263α-δ

Καλετζίκ στο Αρακλί Μπουρουνού

α.

Θέα από δυτικά

β.

Θέα από ανατολικά

γ.

Άποψη από νότο

δ.

Θέα προς νότο, από Καλετζίκ προς Αρακλί Μπουρουνού, που δείχνει εφαπτόμενη περιτειχισμένη τοποθεσία

264-265γ.

Σουσούρμαινα-Τζαναγέρ στο Αρακλί Μπουρουνού

264.

Γενική άποψη από δυτικά. Φαίνεται η βόρεια πύλη στην άκρη της πλαγιάς

265α.

Βόρεια πύλη, Τοιχοποιΐα με κορνίζα. Λεπτομέρεια

β.

Βόρεια πύλη, πάνω όροφος. Ξεφύτρωμα αψίδας

γ.

Νότια πύλη, πάνω όροφος. Διακοσμημένο δάπεδο

266α-γ.

Άχο-Ζαβζάγκα Καλέ επί του Καράντερε

α.

Φαράγγι κάτω από το Παζαρτζίκ (περί τα 2.500 μ), με τεχνητά διευρυμένα σπήλαια στα αριστερά

β.

Θέα από νοτιοανατολικά

γ.

Οχύρωση στη νότια είσοδο

267.

Ρόσι Καλέσι, Οφ, από ανατολικά

268.

Φετόκα. Εκκλησία, από δυτικά

269.

Φετόκα. Επιγραφή

270α-273.

Ρίζαιον

270α.

Κάτω και πάνω ακρόπολη, κοιτάζοντας προς νότο από περιτειχισμένη πόλη

β, γ.

Πάνω Ακρόπολη

β.

Νοτιοδυτικός πύργος, εξωτερικά

γ.

Βορειοδυτικός πύργος. Αψίδα από τούβλα

271α-γ.

Κάτω Ακρόπολη, Δυτικό Τείχος

α.

Εξωτερικό, Στοιχείο 1 (προμαχώνας) και Πύργος 2, κοιτάζοντας προς βορρά

β.

Εσωτερικό, κοιτάζοντας προς νότο. Ανακουφιστικά τόξα

γ.

Εσωτερικό, κοιτάζοντας προς βορρά. Ανακουφιστικά τόξα και Πύργος 2

272α-γ.

Περιτειχισμένη πόλη

α.

Δυτικό τείχος, Πύργος 5. Πλίνθινες αψίδες και θόλοι

β.

Πρώιμη τοιχοποιΐα στη βάση του Πύργου 9

γ.

Βορειοδυτικό ἀκρο, Πύργος 8

273.

Ίχνη του μώλου του λιμανιού στο παράλιο άκρο της περιτειχισμένης πόλης, με τη σύγχρονη Ρίζε στα ανατολικά, στο φόντο

274.

Μποζούκ Καλέ κοντά στο Γκουντογντού. Ανατολικό Τείχος

275.

Kordyla-Καλετζίκ (Σίβρι Καλέ). Πύργος από νότο

276α-277β.

Αθήναι-Παζάρ, Κιζ Κουλεσί

276α.

Γενική άποψη από νότο

β.

Δυτικό τείχος. Πύλη

γ.

Δυτικό τείχος. Δεύτερος και τρίτος όροφος

277α.

Βόρειο τείχος, πρώτος και δεύτερος όροφος

β.

Βόρειο τείχος, πάνω όροφος

278α-279.

Τζιχάρ ή Κίσε Καλέ

278α.

Από βορρά. Τυπικές κατοικίες και αχυρώνες

β.

Εξωτερική περιτείχιση

279.

Κεντρικός πύργος. Λιθοδομή που μιμείται πλινθοδομή

280α-γ.

Σάπο Μαχαλέσι, Εσκί Τράμπζον

α.

Εκκλησία από δυτικά

β.

Θύρα με αψίδα, εσωτερικά

γ.

Θύρα με αψίδα, εξωτερικά

281α-282γ.

Ζιλ Καλέ

281α.

Γενική άποψη από βορρά

β.

Γενική άποψη από νότο

γ.

Εσωτερικό Περιτείχισμα, Εργασία ψαροκόκκαλου και κόγχες

282α.

Κάστρο και τείχος εσωτερικά. Περιτείχισμα από δυτικά

β.

Παράθυρο κάστρου στη βόρεια πλευρά

γ.

Κάστρο εσωτερικά. Ανατολικό τείχος

283α-284.

Βαρός Καλέ.

283α.

Βορειοδυτική πλευρά. Θύρα

β.

Άποψη από Βαρός Καλέ, κοιτάζοντας προς νότο, προς Μπας Χεμσίν και οροσειρά Τάτος

γ.

Γενική άποψη από νότο

284.

Ίσως στέρνα

285.

Άρντεσεν. Εκκλησία. Τοιχοποιία κύριας αψίδας

286.

Άψαρος, κάστρο από νότο (VizVrem, 20 [1961], 233)

287α-288γ.

Κάστρο Ισπίρ

287α.

Εκκλησία από νοτιοδυτικά

β.

Κάστρο Ισπίρ και ποταμός Άκαμψις (Τσορούχ) από βορρά

γ.

Από βορειοδυτικά. Φαίνεται εκκλησία (πάνω αριστερά) και καλυμμένη σκάλα, από την περιοχή του Σουλτάν Μελίκ Μεστζίτ (πάνω κέντρο) μέχρι τον ποταμό (κάτω)

288α.

Άποψη από δυτικά. Σουλτάν Μελίκ Μεστζίτ (στα δεξιά), εκκλησία (στα αριστερά) και κάτω πόλη (πίσω από την ακρόπολη).

β.

Εκκλησία. Κύρια αψίδα από νοτιοανατολικά. Φαίνονται στενά, ψηλά κομμάτια από χοντρή, κίτρινη πέτρα (που αλλού έχουν κλαπεί)

γ.

Σουλτάν Μελίκ Μεστζίτ. Βορειοδυτική γωνία και βάση μιναρέ. Φαίνονται στενά, ψηλά κομμάτια από χοντρή, κίτρινη πέτρα πάνω και εργασία ψαροκόκκαλου κάτω

289α, β.

Κάστρο κοντά στη Νόργκα, Ισπίρ

α.

Είσοδος από ΒΔ.

β.

ΒΑ. Πλευρά, Τοιχοποιία

290α, β.

Μπαϊμπούρτ, Κάστρο του Μουγκίθ αλ-Ντιν Τουγριλσάχ

α.

Θέα από Δ.

β.

Τοιχοποιία και Επιγραφή

Κατάλογος αναδιπλουμένων χαρτών

I.

Βυζαντινός Πόντος

II.

Ενδοχώρα Τραπεζούντας (Υποδεικνύεται στο Σχήμα 1)

III.

Τραπεζούς, Όλη

error: Content is protected !!
Scroll to Top